What are the requirements for a witness? Waa maxay shuruudaha marqaatiga?

 
Sidii caadiga aheyd waxaa halkeedii nooga sii socda nidaamka dembi barista, maantana waxaan halkaan ku qaadan doonna shuruudaha maragta iyo  muhiimadda ay leedahay, marqaatigu waa laf dhabarta kiis walba, madani ha ahaado ama ciqaab ha ahaadee.

Waamaxay shuruudaha marqaatigu?

Shuruudaha marqaatiga aad ayey u kala duwanaan karaan iyadoo ku xiran hadba meesha looga baahan yahay, sida dacwadaha sharciga ah, mucaamalaadka maaliyadeed ama hababka caafimaadka, halkan waxaan ku soo gudbineynaa shuruudaha marqaatiga laga rabo ee xaaladaha qaar ee caanka ah:

Shuruudaha laga doonayo inay ku tilmaannaadaan dadka maragta ah waxaa ka mid ah shuruudahaan soo socda:-

1- Waa inay yihiin Muslimiin.

2- Waa inay yihiin dad qaan gaar ah.

3- Waa inay yihiin caaqiliin.

4- Waa inay yihiin mukallafiin. (cibaado ku waajibtay)

5- Waa inay yihiin dad ay u kala soocan tahay xumaan iyo samaan.

6- Waa inay yihiin dad xor ah oo aan qasbaneyn.

7- Waa inay yihiin kuwo caaddil ah oo aan faasiq aheyn.

8- Waa inay ogaal u leeyihiin waxa ay ka marag furayaan.

9- Waa inaysan ka laheyn dan u gaar ah arrinta ay dooddeedu taagan tahay.

10- Waa inaysan isku khilaafin marag furidda, haddii uu is khilaafo marag furkooda waa waxba kama jiraan.

11- Waa inaysan dhinacyadu kala dhexeyn colaad ama wax xiriir hore ah qaraabo ama walinimo, yihiinna dad wax maqla, arka isla markaana hadli karo iwm.

Qofka laga helo dhamaan shuruudaha aan soo sheegay waxaa uu noqon karaa marqaati marag furkiisa eedeysane Maxkamad lagu hor-geyn karo, ruuxii laga helo kow iyo tobankaan shardi wax khilaafsan marag ahaan looma qaadan karo, waxa uu sheegayna eedeysane Maxkamad laguma hor-geyn karo.

Waxaan kasoo hadalnay shuruudda looga baahan yahay in laga helo qofka marqaatiga ah ilaa 11 shardi, kutubada fiqhiga islaamka waxaay sheegayaan intaas in ka badan, laakin waxaan kusoo koobay inta lagama maarmaanka u ah in laga helo ruuxa marag furayo.

Tirada Marqaatiyadu.

Waxaa jiro tiro ay isku khilaafsan yihiin marqaatiyadu, tusaale ahaan tirada maragta looga baahan yahay hanti leysku heysto iyo tirada marqaatiyada looga baahan yahay ruux musallafay (ruux gani ah hal mar faqiir noqday) waa ay kala geddisan tahay.

Waxaa jiro marag ku ansaxayo hal ruux, waana qofka ka marag furayo aragtida bilashada bisha Ramadaan.

Waxaa jiro marag ku ansaxayo laba ruux ugu yaraan, waxay ka marag furaan dacwadaha sida dilka, burcadda, xatooyada, hantida leysku heysto guurto ama ma-guurto wixii ay noqotaba.

Waxaa jiro marag ku ansaxayo saddex ruux ugu yaraan, waana kuwa ka marag furayo ruux gani ahaa ama hantiile ahaa oo musallafay, ruuxaas haddii la soo dacweeyo, isna uu ku dodo “xaqaan leygu sheeganaayo iskama bixin karo oo xoolo aan ku bixiyo mahaayo, sababtoo ah waan musallafay” sheegashadaas waa in loo helaa inay run tahay iyo in kale ugu yaraan saddex ruux oo marqaati ah, isla markaana ku sifeysan shuruudihii aan soo sheegnay ee toban iyo kowga ahaa.

Waxaa jiro marag ku ansaxayo afar ruux oo rag ah kaliya, waana kuwa ka marag furo dacwooyinka la xiriira Sinada ama gogol dhaafka.

Ka marag furidda dukumeentiyada Sharciga ah:

Meelo badan marka la qorayo, dukumentiyada sharciga ah qaarkood waxay u baahan yihiin in loo helo marqaatiyo inay caddeeyaan isla markaana saxeexaan dukumeentiga dhinacyada ay khusayso.

Marqaatiyaashani waa inay caadi ahaan ahaadaan shaqsiyaad dhexdhexaad ah oo aan qayb ka ahayn heshiiska ama dukumeentiga la sameynayo.

Tusaalooyinka caadiga ah waxaa ka mid ah dardaarannada la qoro, qandaraasyada la kala saxeexdo iyo wakaalashada qareenimo iwm.

Tirada marqaatiyada loo baahan yahay way kala duwanaan kartaa iyadoo ku xiran sharciyada deegaanka looga dhaqmo iyo nooca dukumeentiga la kala qoranayo. Tusaale ahaan, dardaaranku wuxuu u baahan karaa laba marqaati ugu yaraan meelaha qaarkood.

Mucaamalaadka Maaliyadeed:

Wax kala beddelashada maaliyadeed qaarkood waxaa lagama maarmaan ah in loo helo marag, gaar ahaan kuwa ku lugta leh lacag aad u badan ama hanti badan, waxay u baahan karaan marqaatiyo si ay u xaqiijiyaan macaamilka dhacay.

Tani inta badan waa kiisaska la xiriira wax kala qaadashada hantida guurtada ah ama maguurtada ah, halkaas oo laga yaabo in marqaatiyaasha looga baahan yahay inay saxiixaan dukumentiyada xaqiijinaya wareejinta hantida.

Nidaamyada Goobaha Caafimaadka:

Goobaha caafimaadka mararka qaarkood marag ayaa looga baahan yahay, waxaana laga yaabaa in loogu baahdo habraacyada ogolaanshaha ay ku lug leeyihiin bukaannada, gaar ahaan daawayntooda ama qalliinka khatarta weyn leh ee ay suurto galka tahay in naftiisa waayo bukaankaas, marqaatigu caadi ahaan waa dad xog ogaal u ah daryeelka caafimaadka bukaanka kuwaasoo ka marag furi kara in bukaanka si ku filan loogu wargeliyay habraaca loo marayo daweyntiisa ama qalliinkiisa isla markaana bixiyay oggolaansho in la fuliyo howshaas.

Dacwadaha Sharciga ah:

Marqaatiyadu waxay door muhiim ah ka ciyaaraan dacwooyinka sharciga iyagoo bixinaya marag ama caddayn ku saabsan dhacdooyinka ama xaaladaha khuseeya arrinta leysku heysto.

Marqaatiyaasha ayaa laga yaabaa inay labada dhinacba u yeeraan si ay uga marqaati furaan maxkamadda horteeda ama ay bixiyaan caddeyna caddeyn go’aan lagu qaadan karo.

Tirada marqaatiga loo baahan yahay iyo nooca marqaatiga way kala duwanaan karaan iyadoo ku xiran sharciga ama xeerarka gaarka ah ee maxkamadda.

Notaayooyinka:

Marqaatigu wuxuu inta badan ku lug leeyahay joogitaanka nootaayo dadweyne kaasoo marqaati rasmi ah ka ah saxeexa dukumentiyada.

Nootaayooyinku waxay xaqiijiyaan aqoonsiga saxiixayaasha oo ay hubiyaan inay saxeexayaan dukumeentiga iyagoo raali ah oo og waxa ay saxiixayaan.

Halka nootaayooyinka laftoodu ay marqaati ka yihiin saxeexa, marqaatiyo dheeraad ah ayaa loo baahan karaa iyadoo ku xiran nooca dukumentiga iyo xeerarka u degsan nootaayada.

Dhammaan kiisaska, doorka marqaatiga waa inuu bixiyo caddayn madax-bannaan oo la xiriirta dhacdooyinka, falalka, ama heshiisyada.

Marqaatiyaasha waxaa laga filayaa inay noqdaan kuwo aan eex lahayn oo run sheegayaal ah, doorkooduna waa inay hubiyaan hufnaanta iyo saxnaanta nidaamka ama dukumeentiga ay arkayaan.

Ku guuldaraysiga buuxinta shuruudaha marqaatiga, sida la'aanta tirada marqaatiga loo baahnaa ama ahaanshaha marqaatiyada iska hor imaanaya, waxay suurto gal u tahay in ay noqdaan dukumeenti ama wax kala qaadashada kuwo waxba kama jiraan ah.

Sidoo kale, waxaa lama huraan ah in la fahmo oo loo hoggaansamo shuruudaha marqaatiga gaarka ah ee khuseeya xaaladdaha aan ka soo hadalnay guud ahaan.

Maqaalkeenii maanta ee ku saabsanaa shuruudaha marqaatiga halkaas ayaan ku joojineynaa, wixii talo ama weydiin ah waxaad noogu soo hagaajin kartaa Comment-ga ama Formka hoose, annaga waan kaaga soo jawaabi doonnaa idim Alle.